افزایشی چشمگیر در میزان وقوع آذرخش در نواحی شمالگان [شامل بخشهایی از کانادا و جزایری در مدار شمالگان] در سال ۲۰۲۱ ثبت شده، که به گفته دانشمندان نشانهای از تاثیر بحران اقلیمی بر آبوهوای جهانی است.
وایسالا (Vaisala)، موسسهای فنلاندی که آذرخشهای سراسر جهان را تحت نظر دارد، ۷۲۷۸ اصابت صاعقه در ناحیه قطب شمال را گزارش کرده است. این مقدار، درمجموع تقریبا دو برابر تعداد آذرخشها طی ۹ سال گذشته است.
مشاهده آذرخش در شمالیترین منطقه زمین معمولا رخدادی نادر است. دانشمندان از آن بهعنوان یک شاخص کلیدی بحران اقلیمی استفاده میکنند چراکه این رخداد نشان میدهد که دما در این منطقه در حال افزایش است، زیرا هوای قطب شمال فاقد گرمای همرفتی لازم برای ایجاد آذرخش است.
برای وقوع آذرخش، جوی ناپایدار و هوایی گرم و مرطوب لازم است، به همین دلیل است که آذرخش معمولا در مکانهای گرمسیری رخ میدهد.
ذوب شدن کلاهکهای یخی نشانه این است که آب بیشتری میتواند تبخیر شود و رطوبت جو را افزایش دهد. افزایش دما در این ناحیه همچنین به میزان سه برابر میانگین جهانی افزایش یافته است و ازاینرو [با در نظر گرفتن این موضوع در کنار] ناپایداری جوی، قطب شمال شاهد افزایش آذرخش بوده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
این یافتههای جدید، بسیاری از دانشمندان ازجمله هواشناسان موسسه وایسالا و کریس واگاسکی، مدیر بخش مربوط به آذرخش را نگران کرده است.
او میگوید: «تعداد کلی آذرخشها در شمال مدار شمالگان طی ۱۰ سال گذشته تقریبا ثابت بوده است.» «اما در بالاترین عرضهای جغرافیایی سیاره - ۸۰ درجه شمالی - این افزایش شدید بوده است. این تغییر چشمگیر، مسلما باعث میشود که حیرت کنید.»
او میافزاید: «تغییرات در شمالگان ممکن است باعث تغییر در آبوهوا در محل زندگی [شما] شود. هر [تغییر وضع] آبوهوایی [بهصورت] محلی است، اما آنچه در محل زندگی شما رخ میدهد بستگی به این دارد که رفتار اتمسفر در سایر نقاط جهان چگونه است. تغییرات در شرایط شمالگان میتواند منجر به وقوع سرمای شدید، موجهای گرما یا تغییرات شدید در میزان بارش در اروپا شود.»
خطر برخورد صاعقه در قطب شمال ناچیز است، اما افزایش احتمال وقوع آذرخش هنوز هم میتواند جوامعی را که پیشازاین مجبور به مقابله با چنین شرایط شدید آبوهوایی نبودهاند، تهدید کند.
طبق این گزارش، تعداد صاعقه در ایالاتمتحده با بیش از ۱۹۴ میلیون اصابت ثبت شده در سال ۲۰۲۱، در مقایسه با سال ۲۰۲۰ به میزان ۲۴ میلیون دفعه افزایش یافته است.
آتشسوزیهای جنگلی تابستان گذشته در سراسر اروپا و آمریکای شمالی نیز تا حدودی ناشی از برخورد صاعقه بود. معمولا کمتر از ۱۵ درصد از آتشسوزیهای جنگلی در سال در اثر آذرخش ایجاد میشوند، اما این آتشسوزیها در مقایسه با آتشسوزیهای ناشی از فعالیت انسان، مساحت بیشتری را میسوزانند.
آقای واگاسکی میگوید: «وضع اقلیمی متغیر ممکن است امکان آتشسوزیهای ناشی از آذرخش را افزایش دهد.»
«دانشمندان نمیتوانند یک اصابت آذرخش در یک روز را به تغییرات اقلیمیمان ربط دهند، اما پایش و تحت نظر گرفتن روند وقوع آذرخشها در شمالگان، بهطور ویژه مهم است و مسئلهای است که هماکنون و در آینده باید موردمطالعه قرار بگیرد.»
© The Independent